Arı mumu olarak bilinen propolis arıların keşfi olup insanlık için de bir mucizedir. Bitkilerin çoğu yapraklarını, dallarını, çiçeklerini korumak için salgıladıkları bir sıvıdır. Bu salgı ile kendilerini mikroplara ve hava koşullarına karşı korumaya alırlar. Bunu bilen arılar topladıkları propolis ile kovanlarını sıvayarak hem mikroplara hem de olumsuz hava koşullarına karşı kolonilerini güvene alırlar. Arılar kış gelirken kovan girişlerini bu madde ile kaparlar ve kışı sorunsuz atlatırlar.
Propolis aynı zamanda mikrop önleyici antimikrobiyal bir maddedir ve kraliçe dışında işçi arıların mikroplara karşı dayanıksız olmalarından ötürü arılar için hayati önem taşır.
Bahar geldiğinde kovan yine propolis ile onarılır ve yavru arıların büyüyeceği petekler propolis ile dezenfekte edilir. Bal arıları genelde at kestanesi ağacından propolis toplar. Belki de ne işe yarar bu ağaç denilen at kestanesi ağacının var olma nedeni budur. Arıların propolis toplamada tercih ettiği diğer ağaçlar kavak, kestane, söğüt, çam, meşe, akağaç, okaliptüs, kızılağaç, karaağaç, fındıktır.
Arılar bu ağaçların kendilerini koruma amaçlı ürettikleri hem güçlü bir mikrop kırıcı, hem hücre yenileyici bu salgıyı kullanarak temizledikleri ve çevreledikleri peteklerde bir diğer mucize arı sütü ile beslenen yavrular çok kısa sürede büyüyerek birer işçi arıya dönüşürler.
Propolis antik çağlardan beri bilinen bir maddedir. Mısırda mumya yapımında kullanıldığı gibi, Yunan, Roma ve diğer uygarlıklarda bazı hastalıkların tedavisinde özellikle yara iyileştirici olarak kullanılmıştır. Propolis tarih boyunca ülser, deri hastalıkları, ağrı kesici, boğaz enfeksiyonları gibi tedavilerde kullanılmakla birlikte iyi bir koruyucu olarak vernik olarak da kullanılmıştır. Çeşitli kimyasalların henüz mobilyacılıkta kullanılmaya başlamasından çok önce propolis ahşap korumada kulanılmıştır.
Belki siz şu anda bu maddeden haberdar oluyorsunuz ama tıpta, kozmetikte ve sanayide propolis zaten kullanılmaktadır. İçeriğindeki güçlü etken maddeler toplandığı coğrafyaya göre farklı şekilde fayda sağlıyor. Örneğin Türkiye’deki propolis ile Amazon ormanlarındaki birbirlerinden tamamen farklı. Çünkü toplandıkları bitkiler çok farklı. Dolayısı ile çeşitli doğal ürün satan yerlerden veya aktarlardan alacağınız propolisin nereden toplandığı ve neye iyi geldiğini öğrenmeniz gerekir. Her şekilde propolis tüketmek son derece sağlıklıdır.
Ancak propolisin ham olarak tüketilmesi bazı bünyelerde deri yangısı şeklinde alerjik etkiye neden olabilir. İşlenmiş olanı tercih etmelisiniz.
