AKP gönüllü kobay yasa tasarısı hazırlıyor. Gönüllü kobay nedir? Kimler gönüllü kobay olabilir?
Bilindiği gibi ilaç sektöründe insan denek kullanmak yasa dışıdır. Etik kurallara da aykırıdır. Bir ilaç veya tedavinin insanda kullanılabilmesi için o ilaç veya tedavinin daha önce kobay adı verilen bir takım hayvan ve diğer canlılarda test edilmesi ve yan etkilerinin izlenmesi gerekmektedir.
Ancak çok uzun çalışmalar sonrasında bu ilaç veya tedaviler insanlarda denenebilir. Kobaylarda denendikten sonra gerekli makamlardan izin alınarak piyasaya sürülen, insanların kullandığı bazı ilaçlar daha sonra olumsuz etkileri görülerek yıllar sonra dahi piyasadan toplatıldığını biliyoruz. Gönüllü kobay demek kabaca kişinin kendi rızasıyla bir takım deneylere katılması demektir. Ötenazi yani kişinin kendi yaşamından vaz geçmesi gibi kişinin bu rızayı gösterdiği sırada bilincinin yerinde olması gerekir.
Ötenazi seçeneğinde çok kesin bir takım şartlar bulunur. Ülkemizde yasaktır. Bunun hem dini hem de hukuksal tartışılması gereken yönleri vardır.
Gönüllü kobaylık ile ilgili yasa tasarısının içeriğini henüz bilmiyoruz. Ancak gönüllü kobaylık elbette bir takım ciddi riskler içerebilir. Daha önce denenmemiş bir şey sizde denenecektir. Ancak bu dneylerin yapıldığı ortam sağlık son derece yüksek güvenlikli yerler olacaktır. Deney denildiğinde kocaman makineler, şırıngalar, doktor ordusu akılara gelmesin. Bunlar çok küçük testler de olabilir. Sadece hayvanların kullanıldığı deneysel çalışmalarda ilerleme kaydetmek daha uzun zaman alabiliyor. Ayrıca bilim insanları bazı sorularına tam yanıt alamayabiliyor. Bu noktada insan üzerinde çalışmak daha mantıklı görünüyor.
Kobay hayvanları, üzerinde çalışılacak hastalık sahibi yapılıp daha sonra tedavi edilmeye çalışılıyor. Bazen de sağlıklı hayvanlar üzerinde çalışılıyor. Örneğin bir kanser ilacı denemek için kobay önce kanser yapılıp sonra ilaç verilip etkileri izleniyor. İnsan kobay seçilirken elbette böyle olmayacak. Zaten kanser olmuş bir hastaya hem kendi hem de diğer insanlar için denenmemiş bir tedavi uygulanacak. Sağlıklı birinin sağlığını bozup da deney yapmak söz konusu değildir.
Sistem batı ülkelerinde kullanılıyor. Sadece Fransa’da her yıl 500 bin insanın para karşılığında kobaylık yaptığı edindiğimiz bilgiler arasında. Organ ticaretinin yasadışı, ötenazinin yasadışı olduğu bir ülkede hukuksal ve dinsel açıdan sorunun nasıl aşılacağı merak konusudur. Bu arada belirtelim tarihin en bilinen insan kobay kullanıcısının adı “Mengele”dir. Josef Mengele Auschwitz kampında insanlar üzerinde yaptığı deneylerle ün salmış bir nazi doktordur. Lakabı “ölüm meleği”dir.
Bir de isimsiz insan kobaylar vardır ki sayılarını tahmin etmek imkansız. Biz onları hükümdarların çeşnicibaşı olarak biliyoruz.
Bir değişik örnek bundan birkaç yıl önce İstanbul Tuzlada bir tersanede kum çuvallarıyla yapılması gereken bir filika testinde insanlar kullanılarak sanırız 5 kişinin ölümüne neden olunmuştu.